Halka arz işlemi genellikle birincil piyasada gerçekleşir. Bu işlem sırasında, şirket yeni sermaye elde etmek amacıyla yeni hisse senetlerini çıkarabilir veya mevcut hisse sahipleri var olan hisselerini halka açık satışa sunabilir.
Bu süreç, bir şirketin büyüme ve genişleme stratejilerini desteklemek, borçlanma yerine sermaye elde etmek veya mevcut hissedarların yatırımlarını likide çevirmelerine olanak tanımak gibi amaçlarla yapılabilir.
Borsada Halka Arz Nasıl Olur?
Bir şirketin borsada halka arz işlemi oldukça karmaşık ve detaylı bir süreçtir. İşte genel olarak borsada halka arz sürecinin adımları:
Hazırlık Aşaması:
Şirket, halka arzın nedenlerini ve hedeflerini belirlemelidir. Bu, yeni sermaye toplama, likidite sağlama veya genel görünürlüğü artırma gibi amaçlar olabilir.
Halka arz için gerekli finansal belgeler ve bilgiler hazırlanmalıdır. Bu, mali tablolar, gelir tablosu, nakit akış tablosu ve bağımsız bir denetim raporu gibi dokümanları içerir.
Hukuki ve Düzenleyici Hazırlık:
Menkul kıymetler regülatörlerine (örneğin, ABD'de SEC Türkiye'de SPK) başvurular yapılmalıdır. Bu başvurular, halka arz prospektüsünün oluşturulmasını içerir.
Pazarlama ve Değerleme:
Şirket, halka arz edilecek hisse senetlerinin değerlemesini yapar. Bu, genellikle finansal danışmanlar veya değerleme uzmanları tarafından yapılır. Pazarlama faaliyetleri, yatırımcıları halka arz sürecine çekmek için yapılır. Bu, yatırımcı toplantıları, sunumlar ve medya iletişimi içerebilir.
Fiyat Belirleme:
Hisse senetlerinin fiyatı belirlenmelidir. Bu, talep toplama süreci ve yatırımcıların beklentileri göz önünde bulundurularak yapılır.
Talep Toplama ve Dağıtım:
Yatırımcılardan hisse senedi talepleri alınır. Bu talepler, genellikle yatırım bankaları ve aracı kurumlar aracılığıyla yapılır. Hisse senetleri kurumsal yatırımcılar ve bireysel yatırımcılara dağıtılır.
Borsaya Kotasyon ve İşlemlerin Başlaması:
Halka arz edilen hisse senetleri, borsada işlem görmeye başlar. Hisse senetleri genellikle bir borsa endeksine dahil edilir. Yatırımcılar hisse senetlerini borsada alıp satabilirler.
Bu adımlar, genel bir çerçeve sunmaktadır, ancak her ülkenin ve borsanın kendine özgü düzenlemeleri ve gereksinimleri olabilir. Halka arz süreci, uzman danışmanlar, avukatlar, finansal danışmanlar ve diğer uzman ekipler tarafından yönlendirilmelidir.