Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) İbrahim Ömer Gönül, Finansın Geleceği Zirvesi'nde yaptığı konuşmada Türkiye sermaye piyasalarının son yıllarda kaydettiği büyümeyi ve gerçekleştirilen düzenlemelerin etkilerini değerlendirdi. Gönül, halka arzlardan girişim sermayesi fonlarına kadar geniş bir yelpazede önemli başarılar elde edildiğini ve 2024 yılının finansal yenilikler açısından tarihi bir yıl olduğunu vurguladı.
Gönül, Finansın Geleceği Zirvesi'nde yaptığı konuşmada sermaye piyasalarının gelişimi açısından son birkaç yılda önemli işler yaptıklarını ve yapmaya devam ettiklerini, bu dönemde piyasalara olan yatırımcı ilgisi ve talebinin arttığını söyledi.
"Pay senetlerinde 7 milyon civarında yatırımcı bulunurken, yatırım fonlarında 5,4 milyon yatırımcıya ulaştık." diyen Gönül, şunları kaydetti: "Borçlanma araçları, bireysel emeklilik sistemi ve benzeri araçlar yoluyla da yaklaşık 36 milyon vatandaşımız doğrudan veya dolaylı olarak sermaye piyasalarının içerisinde bulunuyor. Son 3 yılda 127 şirket halka arz edilirken, bu şirketler piyasadan yaklaşık 156 milyar lira fon sağlayabildi. Bu yıl halka arzı tamamlanan 33 şirket piyasadan toplam 57,4 milyar lira fon sağladı. Şirketlerimiz 2023 yılında 888,7 milyar lira tutarında borçlanma aracı ve kira sertifikası ihracı yaptılar. 2024 yılında 1,6 trilyon lira tutarında borçlanma aracı kira sertifikası ihracını gerçekleştirdik. Sermaye Piyasası Kurulu olarak girişimcilerimize destek vermeye devam ediyoruz. Girişim sermayesi yatırım fonlarının büyüklüğü 200 milyar lirayı aştı. Girişim sermayesi yatırım ortaklarının aktif büyüklüğü de 41 milyar liranın üzerine çıktı. Menkul kıymetli yatırım fonlarında yönetilen varlık miktarı 2024 yılında 3,7 trilyon lirayı aştı."
Gönül, 2024'ün birçok düzenlemeyi yaptıkları ve önemli çalışmaları hayata geçirdikleri bir yıl olarak tarihe geçtiğini, toplumun her kesimine ücretsiz finansal eğitim imkânı sunan finansal okuryazarlık platformunun hayata geçtiğini, bakanlıklar, kamu kurumları ve sivil toplum kuruluşlarıyla imzaladıkları finansal okuryazarlığın yaygınlaştırılmasına yönelik işbirliği protokollerine devam ettiklerini anlattı. Ülke çapında finansal okuryazarlığın yaygınlaştırılması amacıyla Kurulca finansal okuryazarlık seferberliği başlatıldığını ve birçok şehirde öğrenci, genç ve kadınlarla buluşmaya devam edildiğini ifade eden Gönül, ayrıca e-başvuru sistemini hayata geçirdiklerini aktardı. Gönül, e-başvuru sistemiyle kurul mevzuatına tabi tüm kuruluş ve şirketlerin son 6 ayda yaklaşık 2 bin başvuruyu elektronik ortamda yaptığını belirtti.
"Kripto varlıklar SPK'nın himayesi ve gözetiminde"
SPK Başkanı Gönül, bu yılın en önemli düzenlemelerinin başında kripto varlık sağlayıcıları düzenlemesi geldiğini, temmuzda Sermaye Piyasası Kanunu'nda yapılan değişiklikle artık kripto varlıkların SPK'nin himayesi ve gözetiminde olduğunu dile getirdi. Bir diğer düzenlemenin ise girişim sermayesi yatırım fonlarına yönelik düzenleme olduğuna işaret eden Gönül, şunları kaydetti:
"Bireysel emeklilik fonlarından girişim sermayesi, yatırım fonlarına aktarılacak askeri yatırım tutarının arttırılmasını öngören düzenlememiz ile girişimcilik ekosistemine katkı sağlayacak diğer bir önemli gelişmeyi sağlamış olduk. Gayrimenkul yatırım fonlarının konut üretiminde finansmana katkı sağlayabilmeleri amacıyla proje gayrimenkul yatırım fonlarına ilişkin düzenlemelerimizi de bu sene hayata geçirdik. Aracı kurumlara yönelik olarak bu yıl düzenlememize de aracılık sektöründe sisteme girişte aracı kurumların asgari kuruluş sermayesini 300 milyon lira olarak belirlemiştik. Bu düzenlemeyle aracı kurumların güçlü öz sermaye yapısına kavuşmalarını destekliyoruz."
Kurulun 31 yıl sonra iki aracı kurumun kuruluşuna izin verdiğini dile getiren Gönül, "Kurulumuzun bu dönemde yoğunlaştığı başka bir alan da sürdürülebilirlik oldu. Uluslararası piyasalarda ve Türkiye sermaye piyasalarında yenilikçi tematik borçlanma teveccühü artmaktadır. Yeşil finansman ve sürdürülebilir yatırımlara yönelik düzenlemeler sayesinde ekonomi sadece büyümekle kalmamış, sürdürülebilir bir yapıya kavuşma yolunda önemli adımlar atmıştır." ifadelerini kullandı. Şirketlerin bugüne kadar yeşil ve sürdürülebilir temalı borçlanma araçlarına ilişkin toplam ihraç tutarının 350 milyar liraya ulaştığını vurgulayan Gönül, çok kısa bir zaman sonra sürdürülebilir ve toplumsal etkiyle ilgili olarak bir rehberliği daha hayata geçireceklerini söyledi.